نکات مهمی که قبل از خرید محافظ برق باید بدانیم

استفاده از محافظ برق برای حفاظت از لوازم برقی در برابر نوسانات یک امر ضروری است. برای درک بهتر مفهوم محافظ های ولتاژ، ابتدا باید به سوال محافظ برق چیست پاسخ داد. به صورت خلاصه، محافظ های ولتاژ هنگام بالا رفتن بیش از حد ولتاژ تا پایین آمدن آن از ورود جریان برق به دستگاه جلوگیری می‌کنند تا از آسیب رسیدن به وسایل برقی متصل به محافظ جلوگیری شود. محافظ های برق بر اساس کاربردی که دارند که به انواع مختلفی تقسیم می‌شوند.

راهنمای خرید محافظ ولتاژ برق

برای تهیه کردن یک محافظ برق احتیاجی به علم و مهارت تخصصی نیست. قبل از خرید احتیاج است تا افراد از برخی نکات و جزئیات آگاهی پیدا کنند و هنگام خرید به آن موارد دقت داشته باشند. در ادامه به چندین مورد که توجه به آن ها هنگام خرید یک محافظ ولتاژ برق اهمیت بالایی دارد، اشاره می‌شود.

تعداد خانه

هریک از محافظ های برق موجود در بازار دارای تعداد خانه و پریز متفاوتی هستند. خریداران باید دقت داشته باشند که محافظ مورد نظر آن ها بتواند با توجه به محل قرارگیری و استفاده ای که از آن انتظار دارند تمامی پریز های ورودی مد نظر را پشتیبانی کند. به فرض مثال سیستم های صوتی و تصویری اغلب دارای چندین سیم برق برای تلویزیون، دستگاه لوازم خانگی، اندروید و غیره هستند که هر یک به یک ورودی احتیاج دارند، برای همچین شرایطی باید حداقل محافظ دارای ۳ خانه یا تعداد خانه های بیشتر باشد تا لوازم صوتی و تصویری برای اتصال به برق با کمبود خانه و پریز مواجه نشوند.

طول سیم

طول سیم محافظ برق مهم است زیرا دسترسی به پریزهای دورتر را ممکن می‌کند، نیاز به سیم‌های اضافی را کاهش می‌دهد، مدیریت فضای بهتری را فراهم می‌سازد و ایمنی را افزایش می‌دهد. همچنین از کشیدگی و آسیب به سیم جلوگیری می‌کند. انتخاب طول سیم باید با توجه به فاصله محافظ از پریز و دستگاه‌ها انجام شود. طول سیم محافظ های برق موجود در بازار از ۸۰ سانت تا ۳ متر و حتی بیشتر متغیر است.

نوع محافظ

محافظ های برق از لحاظ کارایی به دو دسته ارت دار و بدون ارت تقسیم می‌شوند. در محافظ های بدون ارت، اگر ولتاژ به‌طور ناگهانی بالا برود (مثل رعد و برق یا نوسانات برقی)، محافظ عادی برق را قطع می‌کند تا از آسیب به دستگاه‌ها جلوگیری شود. محافظت های ارت دار، علاوه بر کنترل نوسانات برق مانند محافظ عادی، محافظ ارت‌دار دارای یک سیستم ارتینگ است که برق اضافی یا نشتی جریان را از طریق سیم ارت به زمین هدایت می‌کند. این کار از برق‌گرفتگی و آسیب به دستگاه‌ها جلوگیری می‌کند. البته باید در نظر داشت برای اینکه محافظ برق ارت دار به درستی کار کند و ایمنی کامل فراهم شود، سیستم سیم کشی منزل نیز باید ارت دار باشد. یعنی باید سیم‌کشی ساختمان شامل سیم ارت (سیم اتصال به زمین) باشد تا برق اضافی یا نشتی جریان بتواند از طریق این سیم به زمین منتقل شود.

چراغ نشانگر

هنگام خرید محافظ برق باید توجه داشت که محافظ ولتاژ مد نظر دارای چراغ‌های نشانگر برای سه حالت روشن، تاخیر و ولتاژ بیش از حد مجاز باشد. این چراغ ها وضعیت محافظ را به‌ وضوح نمایش می‌دهند و در صورت بروز خرابی یا مشکل، افراد را از شرایط محافظ آگاه می‌کنند. چراغ سبز نشان‌دهنده روشن بودن و عملکرد عادی محافظ است، چراغ زرد نشان‌دهنده حالت تاخیر است و چراغ قرمز در صورت ورود ولتاژ غیرمجاز روشن می‌شود.
گاهی اوقات، قطعات داخلی محافظ دچار خرابی می‌شوند و دستگاه دیگر قادر به جلوگیری از ورود جریان‌های غیرمجاز به وسایل برقی نیست. در این شرایط، چراغ‌های نشانگر به افراد کمک می‌کنند تا خرابی محافظ را تشخیص دهند.
در عملکرد صحیح محافظ برق، پس از روشن شدن دستگاه، ابتدا چراغ زرد (تاخیر) فعال می‌شود و پس از چند ثانیه یا چند دقیقه، چراغ سبز روشن می‌گردد که به معنی آغاز کار عادی محافظ است. اگر چراغ سبز بلافاصله پس از روشن کردن محافظ روشن شود، این نشان‌دهنده وجود مشکل در عملکرد محافظ است و باید بررسی شود.

حداکثر توان قابل پشتیبانی

محافظ‌های برق هرکدام توان خروجی مشخصی دارند که معمولاً با واحد ولت آمپر (VA) یا وات (W) بیان می‌شود. توان خروجی حداکثر انرژی است که یک محافظ برق می‌تواند به دستگاه‌های متصل به خود انتقال دهد. توان خروجی از ضرب ولت و آمپر به‌دست می‌آید. به عنوان مثال، اگر یک دستگاه ۱۰ آمپر جریان مصرف کند و ولتاژ ۲۳۰ ولت باشد، توان آن برابر با ۲۳۰۰ وات خواهد بود.

خریداران باید دقت داشته باشند که قصد تهیه محافظ برای چه وسیله برقی دارند. همیشه باید محافظی انتخاب کرد که توان خروجی آن با نیاز دستگاه‌ های برقی مد نظر مطابقت داشته باشد. برخی محافظ‌ها به صورت چندراهی طراحی شده‌اند و می‌توانند چندین دستگاه را به‌طور همزمان به یک پریز متصل کنند. در این موارد، مجموع توان مصرفی تمامی دستگاه‌ها باید کمتر از توان خروجی محافظ باشد.
به فرض مثال، یک محافظ برق با توان ۲۵۰۰ وات می‌تواند حداکثر این مقدار انرژی را به دستگاه‌های متصل به آن ارائه دهد. اگر تنها یک دستگاه با همین توان به آن وصل شود، تمام ظرفیت محافظ استفاده می‌شود و در صورت اتصال دستگاه دیگر، احتمال بروز جرقه و خرابی وجود دارد. بنابراین، مهم است که هر محافظ برق را تنها به دستگاه‌هایی متصل کرد که با توان آن سازگاری دارند. به عنوان مثال، نباید یک محافظ مخصوص کامپیوتر را به دستگاه‌هایی با مصرف بالا مانند جاروبرقی متصل کرد. انتخاب صحیح محافظ برق و توجه به توان خروجی آن، از آسیب به دستگاه‌ها جلوگیری می‌کند.

زمان تاخیر

هنگامی که محافظ برق به یکباره روشن می‌شود، مقدار ولتاژ برق ورودی در شرایط ناپایدار قرار دارد. قابلیت تاخیر محافظ برق تا زمان پایدار نشدن ولتاژ، اجازه نمی‌دهد که جریان برق به دستگاه های متصل به محافظ برسد. تأخیر در اتصال برق به دستگاه‌ها، این امکان را می‌دهد تا ولتاژ ورودی به حالت پایدار برسد و از آسیب به وسایل جلوگیری شود. انواع محافظ برق صوتی تصویری، یخچال و فریزر، کولر گازی و غیره هریک دارای مدت زمان تاخیر متفاوتی هستند، زیرا میزان حساسیت هریک از این وسایل برقی نسبت به دیگری متفاوت است. معمولا مدت زمان تاخیر در محافظ برق‌ هایی که برای یخچال، فریزر و سایر لوازم برقی دارای موتور طراحی شده‌اند، بیشتر از محافظ‌های برق مخصوص دستگاه‌های صوتی و تصویری و سایر اقلام برقی بدون موتور است.

جنس بدنه

دوام و ماندگاری ظاهری، جلوگیری از برق گرفتگی و تغییر شکل ندادن محافظ برق در برابر حرارت، مواردی هستند که جنس بدنه در آن ها نقش تعیین کننده ای دارد. معمولا برای بدنه محافظ های ولتاژ از جنس هایی مانند پلاستیک، ABS، پلی کربنات و غیره استفاده می‌شود.

• پلاستیک فشرده

سبک و دارای خاصیت عایق الکتریکی بالا است. این جنس در برابر ضربه، حرارت و تغییرات محیطی مقاومت خوبی دارد.

• پلی‌کربنات

یک ماده پلاستیکی شفاف و بسیار مقاوم است که در برابر حرارت و ضربه تحمل بالایی دارد. همچنین این ماده ضد آتش و ضد اشتعال است.

• پلاستیک

در برابر فشار و گرما مقاوم نیست.

• مواد نسوز

معمولاً ترکیبی از پلاستیک‌های خاص و افزودنی‌های ضد اشتعال هستند. طراحی شده‌اند تا در برابر حرارت و آتش‌سوزی مقاوم باشند و اشتعال‌پذیری را کاهش دهند.

گارانتی

از مهمترین مواردی که هنگام خرید یک محافظ باید به آن دقت کرد، خدمات پس از فروش آن است. وجود گارانتی نشان‌دهنده اعتبار و کیفیت محصول است. محافظ‌های برقی که دارای گارانتی هستند، در صورت بروز خرابی توسط شرکت تولیدکننده تعمیر یا تعویض می‌شوند. این خدمات پس از فروش به خریدار اطمینان می‌دهد که محصول تهیه شده از پشتیبانی لازم برخوردار است و در صورت بروز مشکل، نیازی به نگرانی در مورد آن نیست.

کاربرد محافظ برق

نوسانات برق ممکن است در هر لحظه و مکانی رخ دهند، بنابراین نمی‌توان کاربرد محافظ‌ های برق را به وسایل یا محیط خاصی محدود کرد. استفاده از محافظ‌ های برق در محیط‌های خانگی، اداری، تجاری و صنعتی ضروری است. در مصارف خانگی وسایلی مانند یخچال، فریزر، دستگاه‌های صوتی و تصویری، ماشین لباسشویی، پکیج و کولر گازی از جمله لوازم حساسی هستند که باید حتماً از طریق یک محافظ ولتاژ به برق متصل شوند تا از آسیب‌های ناشی از افت و خیز ناگهانی ولتاژ جلوگیری شود. محافظ‌های صنعتی برای ماشین‌آلات بزرگ و تجهیزات صنعتی طراحی شده‌اند و توان بالاتری برای کنترل نوسانات شدید برق دارند.

قیمت محافظ ولتاژ

از آنجایی که انواع محافظ برق دارای توان خروجی، تعداد خانه، جنس بدنه، طول سیم و جنبه های مختلفی هستند، نمی‌توان برای همه آن ها یک قیمت واحد و یکسان بیان کرد. تمامی مواردی که در راهنمای خرید محافظ ولتاژ برق ذکر شدند بر روی قیمت نهایی یک محافظ برق تاثیر مستقیم دارند.

بهترین برند محافظ برق

محافظ برق سیماران، پارت الکتریک، سارا و هیسکا جز برندهایی هستند که موفق شده اند تا با ارائه محصولات با کیفیت و متناسب با هر نوع نیاز، رضایت اکثر مشتریان خود را جلب کنند و در دسته پرفروش ترین برند های بازار قرار بگیرند.

خلاصه کلام

در بازار هیچ مدل یا برندی با عنوان بهترین محافظ برق وجود ندارد؛ در ابتدای کار، افراد باید نیاز خود را شناسایی کنند و لوازم برقی که قصد تهیه محافظ برای آن را دارند در نظر بگیرند تا بر مبنای آن، تجربه خرید موفقی را داشته باشند که بتواند به نیاز آن ها پاسخ دهند. با کمک گرفتن از مواردی که در بالا به آن ها اشاره شد و شناخت انواع محافظ برق، می‌توان بهترین تصمیم گیری را داشت.