انتخاب یک قهوه ساز مناسب در دنیای امروز با پیشرفت فناوری، برای تهیه نوشیدنی محبوب قهوه چالش‌های خاص خود را ایجاد کرده است. انواع قهوه سازهای برقی و دستی با ویژگی‌ها و عملکردهای گوناگون، به هر نوع سلیقه‌ای در جامعه امکان ارائه تجربه قهوه‌ای خاص را ممکن کرده‌اند. این مقاله به بررسی گسترده انواع دستگاه‌های قهوه ساز برقی و دستی می‌پردازد، از دستگاه‌های اتوماتیک با امکانات پیشرفته تا دستگاه‌های سنتی که طعم قهوه را با خوبی به ما منتقل می‌کنند. اصولا قهوه درست کردن یعنی تبدیل کردن دانه های قهوه به حالت مایع که این فرایند به چهار شیوه دم کردن، جوشیدن، فشردن و جاذبه صورت می‌گیرد. هر نوع قهوه برای تهیه، نیاز به دستگاهی دارد که با شرایط تهیه کردن (دم کردن، جوشیدن، فشردن و جاذبه) آن مدل قهوه، تناسب داشته باشد. قهوه سازها به دو صورت برقی و دستی عمل می‌کنند.
انواع دستگاه قهوه ساز برقی
دستگاه های قهوه ساز برقی در گروه انواع نوشیدنی ساز های برقی، بسیار پرطرفدار هستند. کارکرد انواع مدل دستگاه قهوه ساز یکسان است و برای تهیه قهوه به کار می‌روند. اما از لحاظ عملکرد و نوع قهوه‌ای که برای آن‌ها استفاده می‌شود ممکن است تفاوت هایی وجود داشته باشد.
قهوه ساز قطره ای
این دستگاه یکی از ساده ترین انواع قهوه ساز ها است و با عنوان قهوه ساز فیلتر دار نیز شناخته می‌شود. قهوه ساز قطره ای از یک سبد، فیلتر، المنت، مخزن آب و ظرفی شبیه به قوری تشکیل شده است. در این مدل قهوه ساز، آب به داخل مخزن آب و دانه های قهوه درون سبد ریخته می‌شوند. آب ریخته شده به پایین ظرف منتقل می‌شود. در قسمت پایینی این مدل قهوه ساز یک المنت قرار دارد. المنت موجب جوش آمدن آب می‌شود.
سپس به علت اینکه لوله ای که آب در آن قرار دارد باریک است، آب به سمت بالا حرکت می‌کند و بر روی دانه های قهوه ریخته و از میان آن ها رد می‌شود که در این صورت عصاره قهوه را می‌گیرد. در نهایت آب گذر کرده از میان قهوه ها از یک فیلتر عبور می‌کند و به داخل ظرفی قوری شکل می‌ریزد و آماده مصرف است. قهوه سازهای قطره ای دارای چندین مدل می‌باشند. برخی از آن ها قابلیت زمان بندی، قابلیت گرم نگهدارنده و حتی آسیاب کن بهره می‌برند. از جمله ویژگی های قهوه ساز قطره ای می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:
- استفاده راحت
- تنوع بالا
- دم آوری در حجم زیاد
- بازه‌ی قیمتی وسیع
قهوه ساز تک نفره
نحوه کارکرد انواع قهوه ساز های تک نفره دقیقا به مانند قهوه ساز قطره ای است. اما با این تفاوت که حجم قهوه تهیه شده در این دستگاه از قهوه ساز قطره ای کمتر است. قیمت مناسب، تنوع، شست و شو راحت و سهولت استفاده از جمله ویژگی های قهوه ساز تک نفره برقی هستند.
اسپرسو ساز
اسپرسو در مقایسه با قهوه از غلظت بیشتر و آب کمتری برخوردار است. همچنین کافئین موجود در اسپرسو بیشتر از قهوه می‌باشد، به همین علت آن را در شات های کوچک سرو می‌کنند. دستگاه های اسپرسو ساز به چهار دسته نیمه اتوماتیک، اتوماتیک، فوق اتوماتیک و دستی تقسیم می‌شوند. در مدل های نیمه اتوماتیک موارد مرتبط با جریان و فشار آب به صورت خودکار انجام می‌شود، اما همچنان به یک باریستا برای کنترل آسیاب و کوبیدن قهوه و بررسی زمان استخراج نیاز است.
مدل های اتوماتیک تمامی فرایند تهیه اسپرسو از آسیاب تا مرحله نهایی را بدون نیاز به باریستا انجام می‌دهند. مدل های فوق حرفه ای صفر تا صد، حتی کف شیر را هم انجام می‌دهند، این دستگاه مناسب افرادی می‌باشد که دوست دارند در تهیه اسپرسو کمترین مشارکت را داشته باشند. در اسپرسوساز های دستی برخلاف مدل فوق اتوماتیک، تمامی مراحل آسیاب، جریان و فشار آب و فشردن قهوه توسط خود فرد صورت می‌گیرد. ویژگی های اسپرسو ساز:
- ارزش خرید بالا
- غلظت مناسب قهوه
- امکان تهیه نوشیدنی های ترکیبی با اسپرسو
- صرفه جویی زمان
قهوه ساز ترکیبی
این مدل قهوه سازها قادر هستند تا در حداقل ممکن به دو شیوه ( قطره ای، فشار، جاذبه یا دمی) قهوه درست کنند. آن ها می‌توانند اسپرسو، لاته، کاپوچینو و عملکرد قهوه ساز قطره ای را یکجا انجام دهند. برخی از قهوه ساز های ترکیبی دارای منو اختیاری هستند که با تنظیم نمودن آن، می‌شود غلظت، دما و سایر تنظیمات مرتبط با تهیه قهوه را به میل شخصی تغییر داد. مهمترین نکته مثبتی که درمورد قهوه ساز های ترکیبی وجود دارد، تعداد کارکرد آن ها می‌باشد. با خرید قهوه ساز ترکیبی می‌توان با یک تیر چند نشان زد.
انواع قهوه ساز دستی
همانطور که نامشان مشخص است، این مدل قهوه ساز ها بدون برق عمل می‌کنند و تمام مراحل تهیه یک قهوه را خود افراد باید انجام دهند. البته برخی از این موارد قهوه ساز نیستند، بلکه از لحاظ فنی قهوه جوش نامیده می‌شوند.
جذوه
این وسیله با عنوان قهوه جوش ترک نیز شناخته می‌شود. کارکردی بسیار آسان دارد. صرفا کافی است قهوه را به همراه آب سرد داخل جذوه ریخت و روی گاز قرار دارد. در نهایت منتظر ماند تا دور ظرف حباب بزند. قهوه جوش ترک در پایین بدنه ای پهن و سپس هرچه به بالا می‌رود، باریک تر می‌شود.
معمولا جنس به کار رفته در جذوه از مس، استیل، برنج یا آلومینیوم است. به منظور سهولت استفاده، یک دسته برای ظرف در نظر گرفته می‌شود که بلند کردن آن را ساده کند. در آخر باید به این نکته اشاره نمود که علاوه بر جذوه دستی، قهوه جوش های ترک برقی نیز در بازار وجود دارند، اما قهوه جوش های دستی محبوبیت بیشتری دارند.
- تنوع طرح
- قابل حمل
- قیمت
- تنوع حجم
از جمله موارد مثبت استفاده از جذوه هستند.
فرنچ پرس
عملکرد فرنچ پرس ها به یک پیستون، آب داغ و دانه آسیاب شده قهوه وابسته است. در مرحله اول پودر قهوه درون فرنچ پرس ریخته و سپس آب داغ به آن اضافه می‌شود. بعد از همزدن مواد، ۴ دقیقه صبر کرده و در آخر پیستون به آرامی فشار داده می‌شود تا مواد ته نشین شوند. هنگامی که پیستون به طور کامل به پایین رفت، قهوه آماده است. بدنه فرنچ پرس ها می‌تواند استیل، شیشه ای و حتی در مواردی سنگی باشد. در ارتباط با ویژگی فرنچ پرس می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:
- مزه قوی قهوه
- بدون نیاز به فیلتر کاغذی
- بدون نیاز به برق
- استفاده آسان
موکاپات
موکاپات ها عمدتا برای قهوه اسپرسو مناسب هستند. آن ها دارای دو مخزن در بالا و پایین و سبد فیلتر می‌باشند. آب در مخزن پایین ریخته می‌شود. دانه های بسیار ریز قهوه در سبد فیلتر بر روی مخزن قرار می‌گیرند. هنگامی که آب به جوش برسد، به علت فشار به سمت بالا و از میان دانه ها گذر می‌کند و به درون مخزن بالایی ریخته می‌شود. ویژگی های موکوپات:
- تهیه قهوه غلیظ
- ارزان قیمت
- کاربردی آسان
- تنوع بالا در طرح و رنگ
پرکولاتور
یک قهوه جوش قدیمی می‌باشد که به واسطه فیزیک، آب جوش یا نزدیک به جوش آمدن را مدام از میان دانه های قهوه عبور می‌دهد. نتیجه تکرار این عمل یک قهوه غلیظ و تا حدودی تلخ می‌شود. البته قهوه جوش های پرکولاتور به صورت برقی نیز تولید می‌شوند.
- حفظ دما
- مقرون به صرفه
- قابل حمل
- کنترل میزان دم کشیدن
- حجم بالا
ویژگی های پرکولاتور محسوب می‌شوند.
نتیجه گیری
در این مقاله سعی نمودیم به معرفی انواع دستگاه قهوه ساز و ویژگی های آن ها بپردازیم. با شناخت انواع قهوه ساز و قابلیت های آن ها می‌توان مناسب ترین و بهترین دستگاه قهوه ساز را با توجه به نیاز خود تهیه نمود. در مقالات بعدی برقیجات به موارد مهمی که حین تهیه انواع مدل دستگاه قهوه ساز باید رعایت شود، خواهیم پرداخت.
