معرفی جامع دوربین چشم ماهی به همراه انواع، ویژگی و کاربرد های آن

برای امنیت بیشتر و پوشش همه نقاط کور، دوربین چشم ماهی گزینه خوبی است. این دوربین مداربسته که با عنوان fisheye هم شناخته می‌شود دقیقا مانند یک ماهی بر همه زوایا مسلط است. معمولا افراد کمی درباره این وسیله نظارتی اطلاعات دارند، در ادامه چیستی، انواع، ویژگی و سایر جنبه های این دوربین مورد بررسی قرار می‌گیرند.

دوربین چشم ماهی چیست؟

با بیانی خلاصه باید گفت که دوربین چشم ماهی یکی از انواع دوربین مدار بسته است که به علت فاصله کم لنز و سنسور، می‌تواند در تمام زوایا به حالت ۳۶۰ یا ۱۸۰ درجه تصاویر را دریافت کند.
برای درک بهتر دوربین چشم ماهی ابتدا بهتر است با بحث فاصله کانونی آشنا شد. به فاصله میان لنز و سنسور در دوربین ها فاصله کانونی گفته می‌شود. در تمامی دوربین های مداربسته یک قانون یکسان و ثابت در رابطه با فاصله کانونی ( focal length) وجود دارد، هرچقدر لنز به سنسور نزدیک تر باشد دوربین محدوده بیشتری را می‌تواند ببیند یا به اصطلاح میدان دید گسترده تری دارد ( زاویه دید آن باز تر است). در نقطه مقابل، اگر فاصله لنز از سنسور دورتر شود، دوربین میدان دید محدود تری دارد. در تمامی دوربین های مداربسته، مقدار فاصله کانونی در کنار مشخصات لنز بیان می‌شود، فاصله لنز و سنسور در دوربین های مداربسته معمولی از ۲.۸ میلی متر تا نهایتا ۱۲ میلی متر است اما دوربین های چشم ماهی دارای فاصله کانونی کمتر از ۲ میلی متر هستند به همین علت دارای وسعت دید بیشتری می‌باشند. تصاویر دریافتی توسط دوربین های چشم ماهی می‌توانند به حالت ۳۶۰ درجه یا ۴ عدد بخش ۹۰ درجه باشند.

انواع دوربین چشم ماهی از جنبه زاویه دید

دوربین های چشم ماهی به دو صورت ۳۶۰ و ۱۸۰ درجه تولید می‌شوند. دوربین های فیش آی ۱۸۰ درجه می‌توانند فضای رو به رو خود را به صورت کامل تحت پوشش قرار دهند. دوربین های چشم ماهی ۳۶۰ درجه، کل فضا را فیلم برداری می‌کنند و عملا هیچ نقطه کوری باقی نمی‌ماند که نتوانند آن را در کادر تصویر خود جای دهند. معمولا سنسور دوربین های چشم ماهی ۳۶۰ درجه بزرگتر است.

انواع دوربین مداربسته چشم ماهی از جنبه تکنولوژی

دوربین های چشم ماهی عمدتا در دو فناوری AHD و IP تولید می‌شوند. این دو تکنولوژی در کیفیت تصاویر دوربین، دستگاه ذخیره اطلاعات، اتصال به اینترنت و بسیاری از موارد دیگر موثر هستند.
دوربین های چشم ماهی IP  به عنوان دوربین های چشم ماهی تحت شبکه هم شناخته شده هستند. این دوربین ها به واسطه کابل POE به دستگاه NVR متصل می‌شوند و می‌توانند اطلاعات را در آن ذخیره کنند. فناوری تحت شبکه در مقایسه AHD جدیدتر و گران تر می‌باشد. دوربین های چشم ماهی تحت شبکه، اطلاعات را دریافت و کدگذاری می‌کنند، در نهایت یک خروجی کدگذاری شده را تحویل دستگاه می‌دهند.
دوربین های چشم ماهی AHD یا اچ دی آنالوگ با استفاده از کابل RG59 یا کواکسیال به دستگاه DVR وصل می‌شوند. این مدل دوربین ها تنها قابلیت این را دارند که اطلاعات را دریافت کنند و به دستگاه بفرستند و مانند دوربین های تحت شبکه نمی‌توانند اطلاعات را رمزنگاری کنند بلکه این مسئولیت برای عهده DVR است.
برای سنجش کیفیت تصویر fisheye CCTV در هر دو کیفیت تحت شبکه و اچ دی آنالوگ از واحد مگاپیکسل استفاده می‌شود، هرچقدر تعداد پیکسل ها بیشتر باشد در نهایت کیفیت تصویر نهایی هم بالاتر است.

انواع دوربین مداربسته چشم ماهی از جنبه اتصال به دستگاه

امروزه اتصال دوربین چشم ماهی تحت شبکه یا آنالوگ به دستگاه DVR یا NVR خود به دو طریقه بی‌سیم یا باسیم انجام می‌شود. معمولا دوربین های آنالوگ به صورت پیش فرض از قابلیت اتصال بی‌سیم پشتیبانی نمی‌کنند و برای اتصال باسیم به وسیله کابل کواکسیال ساخته شده اند اما با استفاده از برخی تجهیزات می‌توان اتصال آن ها را به دستگاه ضبط به صورت بی‌سیم انجام داد، البته باید در نظر داشت که وسایل مورد نیاز برای وصل کردن بدون سیم دوربین به دستگاه صرفا به خود دوربین محدود نمی‌شود بلکه دستگاه DVR هم نیازمند برخی لوازم است.
اکثر دوربین های تحت شبکه دارای وای فای داخلی هستند و دستگاه های NVR هم از اتصال بی‌سیم پشتیبانی می‌کنند به همین علت معمولا دوربین های IP چشم ماهی در مقایسه با دوربین های آنالوگ راحت تر به دستگاه با حالت wireless متصل می‌شوند. با انجام برخی تنظیمات می‌توان تصاویر را بر روی تلفن همراه دریافت کرد.

انواع دوربین چشم ماهی از جنبه ظاهری

درست است که فاصله کانونی دوربین های چشم ماهی در مقایسه با سایر دوربین های مداربسته کمتر است، اما این مسئله هیچ تاثیری بر روی ظاهر آن ها ندارد. دوربین های مداربسته فیش آی مانند هر دوربین مداربسته دیگری می‌توانند در سه حالت لامپی، دام و بولت تولید می‌شود.
دوربین چشم ماهی دام، دارای ظاهر گنبدی شکل، مدل های بولت، ظاهری مستطیل یا مانند به گلوله و دوربین های فیش آی لامپی، دقیقا به مانند یک لامپ هستند. برخی از دوربین های چشم ماهی لامپی، سیم کارت خور هم هستند که به واسطه آن می‌توان بدون نیاز به WIFI تصاویر را بر روی تلفن همراه دریافت کرد.

ویژگی دوربین چشم ماهی

دوربین های چشم ماهی به خاطر برخی امکانات ظاهری و ویژگی های ظاهری، نظر افراد را به خود جلب می‌کنند. شناسایی ویژگی های مثبت دوربین چشم ماهی به افزایش اطلاعات افراد برای تهیه این وسیله نظارتی کمک می‌کند.

زاویه دید منعطف

با نصب یک دوربین چشم ماهی بر روی سقف یا دیوار می‌توان به ویژه در جهت افقی، تصاویر کل محیط را مشاهده کرد. این مسئله باعث می‌شود تا به واسطه دوربین های چشم ماهی بتوان کل فضا را تحت پوشش داشت و هیچ نقطه ای دور از چشم یا اصطلاحی کور نماند.

زوم مستقل

همانطور که در بالا به آن اشاره شد، انواع دوربین های چشم ماهی این قابلیت را دارند تا در یک قاب و زاویه ۱۸۰ یا ۳۶۰ درجه از زوایای مختلف یک فضا، ویدیو دریافت کنند. مورد مثبت بعدی که درباره آن ها وجود دارد این است که در اکثر دوربین های چشم ماهی می‌توان در هر گوشه از تصویر که مد نظر است، زوم کرد و به صورت مستقل از سایر بخش ها، بر روی آن قسمت دوربین بزرگنمایی انجام داد.

عدم جلب توجه

برخی از دوربین‌های چشم ماهی به خاطر طراحی که دارند، در صورت نصب بر روی سطوح مختلف، جلب توجه نمی‌کنند. این ویژگی طراحی باعث می‌شود که سارقین به راحتی حضور این دوربین‌ها را تشخیص ندهند و باعث آسیب به این دوربین ها نشوند. به علاوه، استفاده از دوربین‌های چشم ماهی با این طراحی برای فضاهایی که نیاز به نظارت مخفیانه دارند یا مکان‌هایی که استفاده از دوربین‌های بزرگتر و ظاهری چشم‌گیر، ممکن است مورد توجه قرار گیرد، مناسب است.

دید در شب

بعضی از دوربین‌های چشم ماهی با استفاده از فناوری‌های پیشرفته مانند مادون قرمز (IR) می‌توانند در شب هم تصاویر با کیفیتی را ارائه دهند. با این حال، لازم به ذکر است که دید در شب دوربین‌های چشم ماهی معمولاً به دلیل محدودیت‌های نوری، کمتر از دید در روز است، بنابراین آنها حداقل تا یک محدوده خاص می‌توانند با وضوح بالا تصاویر را نمایش دهند.

هوش مصنوعی

برخی از دوربین های چشم ماهی دارای قابلیت هوش مصنوعی هستند و برخی دیگر باید این ویژگی را بر روی آن ها اعمال کرد. هوش مصنوعی باعث می‌شود تا دوربین به صورت خودکار حرکت افراد را تشخیص دهد و حتی آن ها را دنبال کند. معمولا در دوربین های چشم ماهی از هوش مصنوعی ( AI ) برای تشخیص چهره افراد استفاده نمی‌شود چرا که وضوح چهره در این دوربین ها آنچنان بالا نیست.

مزایا دوربین چشم ماهی

نکات مثبت این وسیله نظارتی باعث می‌شود تا به ابزاری کارآمد برای تامین امنیت تبدیل شود. این مزایا باعث شده اند تا دوربین های چشم ماهی بتوانند برای برخی از افراد که قصد حفاظت از محیط کار یا منزل خود را دارند، گزینه خوبی باشند.

قیمت متنوع

در دوربین‌های چشم ماهی از یک مدل به مدل دیگر تفاوت‌های زیادی وجود دارد. این تفاوت‌ها شامل نوع حسگر تصویر، کیفیت لنز، توان پردازش و قابلیت‌های اضافی مانند ضبط صدا، استانداردهای ضدآب و ضدضربه و قابلیت‌های شبکه‌ای می‌باشند. دوربین‌های چشم ماهی از لحاظ قیمتی دارای رنج وسیعی هستند، این ویژگی به خریداران امکان انتخاب بیشتری را می‌دهد، زیرا می‌توانند بر اساس نیازها، بودجه و ویژگی‌های مدنظرشان، دوربینی را که بهترین عملکرد را دارد را انتخاب کنند.

خرید به صرفه

به دلیل پوشش گسترده دوربین چشم ماهی و امکان مانیتورینگ کامل فضاهای مختلف و توانایی نشان دادن کل محیط، نیاز به نصب دوربین های مداربسته دیگر از بین می‌رود که این مسئله به کاهش هزینه ها کمک می‌کند. با این وجود، توجه به این نکته ضروری است که هر چند دوربین‌های چشم ماهی توانایی پوشش گسترده‌ای از محیط را دارند، اما برای برخی مکان‌ها و شرایط خاص، ممکن است نیاز به دوربین‌های مداربسته تکمیل کننده باشد. این امر به ویژه در مکان‌هایی که نیاز به زوایای دید مختلف یا پوشش دقیق‌ دارند، مهم تر است.

معایب دوربین چشم ماهی

دوربین های چشم ماهی هم مانند هر وسیله نظارتی دیگر علاوه بر مزایای که دارند با برخی نکات منفی هم همراه هستند. افرادی که قصد تهیه دوربین چشم ماهی دارند باید قبل خرید از این معایب مطلع باشند که تصمیم گیری دقیق تری داشته باشند.

کیفیت تصویر ضعیف

تصاویر دوربین های چشم ماهی کج هستند و مانند دوربین های معمولی صاف نمی‌باشند اما به واسطه برخی نرم افزار ها مانند (VMS (video management system می‌توان این ایرادات را رفع کرد. تقریبا این مسئله تنها نکته منفی دوربین های چشم ماهی محسوب می‌شود.

کاربرد دوربین چشم ماهی

این دوربین باید در ارتفاع قرار بگیرد تا بتواند به کل محیط تسلط داشته باشد. از دوربین های چشم ماهی در محیط های تجاری، فروشگاه ها، مراکز آموزشی، ساختمان های مسکونی، اماکن عمومی و به صورت کلی هر محیط گسترده و بزرگ می‌توان استفاده کرد. برخی دوربین از دوربین های چشم ماهی دارای ابعاد کوچکی هستند که می‌توان آن ها را در جلوی داشبورد برای ثبت وقایع و تصادف ها قرار داد.

بهترین برند دوربین چشم ماهی

برندهایی مانند داهوا، اکسیس، هایک ویژن، ویوتک و پاناسونیک جز برند های خوب و پرفروش بازار محسوب می‌شوند. این شرکت ها توانسته که محصولات خود را با کیفیت مناسب به بازار عرضه کنند و در جلب رضایت مشتری موفق باشند.

نتیجه گیری

دوربین های چشم ماهی مانند هر دوربین مداربسته دیگر برای تامین امنیت مورد استفاده قرار می‌گیرند اما با این تفاوت که دارای زاویه دید گسترده تر و فاصله کانونی کمتری هستند. آن ها می‌توانند از لحاظ زاویه دید ( ۱۸۰ تا ۳۶۰ درجه) و سایر جنبه ها با یکدیگر متفاوت باشند. دوربین های چشم ماهی برای محیط های بسیاری کاربرد دارند اما در نهایت این انتخاب خود افراد است که تصمیم به تهیه آن بگیرند یا اینکه دوربین مداربسته دیگری را مد نظر داشته باشند.